สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



ธนนไชย
วันที่ 28 พฤศจิกายน 2559

Buchanania siamensis Miq.

Anacardiaceae

ไม้ต้น สูง 5–10 ม. มีขนสั้นนุ่มสีน้ำตาลตามกิ่งอ่อน แผ่นใบด้านล่าง ก้านใบ และช่อดอก ใบเรียงเวียนหนาแน่นตามปลายกิ่ง รูปไข่กลับหรือรูปใบพาย ยาว 4–8 ซม. ปลายมนหรือเว้าตื้น ๆ แผ่นใบหนา ก้านใบยาว 1–5 มม. ใบอ่อนสีน้ำตาลแดง ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ออกตามซอกใบ ดอกขนาดเล็ก สีขาวหรืออมเหลือง ยาว 3–5 มม. ก้านดอกยาว 1.5–3 มม. ใบประดับรูปไข่ ยาวประมาณ 1 มม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปรีกว้าง กว้างประมาณ 2.5 มม. กลีบดอก 5 กลีบ รูปขอบขนาน ยาว 3–5 มม. เรียงซ้อนเหลื่อม จานฐานดอกรูปถ้วย จัก 10 พู เกสรเพศผู้ 10 อัน ก้านชูอับเรณูยาวประมาณ 3 มม. รังไข่มีขนหนาแน่น ผลแบบผนังชั้นในแข็ง กลมหรือคล้ายรูปหัวใจ แบนด้านข้าง กว้างประมาณ 1 ซม. ยาวประมาณ 1.5 ซม. ผลแก่สีชมพูเปลี่ยนเป็นดำ มีเมล็ดเดียว แข็ง

พบที่ภูมิภาคอินโดจีน ในไทยพบทางภาคตะวันออก และภาคตะวันตกเฉียงใต้ ขึ้นตามป่าเต็งรังโปร่ง ๆ ความสูง 50–300 เมตร

สกุล Buchanania Spreng. อยู่ภายใต้เผ่า Anacardieae มีประมาณ 25 ชนิด พบในเอเชียเขตร้อน ออสเตรเลีย และแปซิฟิก ในไทยมี 6 ชนิด ชื่อสกุลตั้งตาม Francis Hamilton ซึ่งเคยใช้ชื่อ Buchanan (1762–1829) นักพฤกษศาสตร์ชาวสก๊อต

ชื่ออื่น   ธนนไชย (นครราชสีมา); พังพวยนก, พังพวยป่า (ราชบุรี, ภาคใต้); รวงไซ, รางไซ, รางไทย (อุบลราชธานี); ลังไซ (ปราจีนบุรี); ลันไชย (ราชบุรี, ภาคใต้); ศรีธนนไชย (นครราชสีมา)

ธนนไชย: ใบเรียงเวียนหนาแน่นตามปลายกิ่ง ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ผลรูปกลม แบนด้านข้าง ผลแก่สีชมพู (ปรีชา การะเกตุ, ราชันย์ ภู่มา)

เอกสารอ้างอิง

Chayamarit, K. (2010). Anacardiaceae. In Flora of Thailand Vol. 10(3): 274–276.