สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



จอก
วันที่ 26 สิงหาคม 2559

Pistia stratiotes L.

Araceae

ไม้ล้มลุก มีไหลลอยน้ำ รากจำนวนมาก ยาวได้ถึง 1 ม. ใบเรียงซ้อนเป็นกระจุก ลิ้นกาบบาง ใบรูปไข่กลับหรือแกมรูปขอบขนาน ยาวได้ถึง 10 ซม. ปลายตัด โคนหนาคล้ายฟองน้ำ มีขนกำมะหยี่ปกคลุม แผ่นใบด้านล่างมีนวล เส้นใบเรียงขนานกันออกจากโคน เกือบไร้ก้าน ช่อดอกแบบช่อเชิงลดมีกาบ ออกเดี่ยว ๆ กลางกลุ่มใบ กาบยาว 0.7–1.2 ซม. คอดกลาง ปลายแหลมยาว โคนเชื่อมติดกันแนบติดรังไข่คล้ายหลอด ด้านนอกมีขน ช่อดอกสั้น ดอกเพศผู้อยู่ด้านบน มี 2–8 ดอก เรียงเป็นวง อับเรณูเรียงชิดกัน 2 คู่ ไร้ก้าน ดอกเพศเมียมีดอกเดียว รูปคล้ายกระเป๋า รังไข่มีช่องเดียว ก้านเกสรเพศเมียโค้งเข้าหาดอกเพศผู้ ยอดเกสรเป็นตุ่ม ผลสดมีหลายเมล็ด เป็นกระเปาะรูปรี ขนาดเล็ก เมล็ดจำนวนมาก

ขึ้นเป็นวัชพืชทั่วไป ไม่แน่ชัดในถิ่นกำเนิด แพร่พันธุ์ง่ายด้วยไหลและเมล็ด ควบคุมและกำจัดยาก ใช้เป็นพืชน้ำในอ่างปลาและอาหารสัตว์

สกุล Pistia L. เป็นสกุลที่มีเพียงชนิดเดียว และมีชื่อพ้องจำนวนมาก ตัวอย่างพรรณไม้ต้นแบบเก็บมาจากแม่น้ำไนล์ในแอฟริกา ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “pistos” ดื่มได้หมายถึงน้ำ ตามลักษณะวิสัยที่เป็นพืชน้ำ

ชื่อสามัญ  Water lettuce

ชื่ออื่น   กากอก (ภาคเหนือ); จอก (ภาคกลาง); ผักกอก (เชียงใหม่)

จอก: พืชลอยน้ำ ใบเรียงซ้อนเป็นกระจุก โคนมีขน ช่อดอกแบบช่อเชิงลดมีกาบ (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)

เอกสารอ้างอิง

Boyce, P.C. (2012). Araceae (Pistia). In Flora of Thailand Vol. 11(2): 252–253.