ไม้ล้มลุกสูงได้ถึง 60 ซม. เหง้ายาว 3–4 ซม. โคนกาบสีแดง ใบรูปใบหอก ยาว 20–30 ซม. โคนสอบเรียว เส้นกลางมีปื้นสีม่วงอมแดง ก้านใบยาว 3–10 ซม. ช่อดอกออกที่ปลายยอด ก้านช่อยาวได้ถึง 50 ซม. ช่อดอกยาว 15–20 ซม. ใบประดับช่วงล่างสีเขียวหรืออมชมพู รูปรี ยาว 2.5–3 ซม. ใบประดับช่วงปลายช่อสีชมพูอมม่วง รูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 6–10 ซม. ดอกสีขาวอมชมพู กลีบบนขนาดใหญ่กว่ากลีบข้างเล็กน้อย ยาวเท่า ๆ กลีบปาก กลีบปากสีม่วง รูปรี ยาวประมาณ 2.5 ซม. ปลายจัก 2 พู มีสันนูนตามยาว 2 สัน สีเหลือง แผ่นเกสรเพศผู้ที่เป็นหมันรูปขอบขนาน ยาวเท่า ๆ กลีบดอก ปลายก้านชูอับเรณูเว้าเข้า

พบที่ลาว กัมพูชา ในไทยพบทางภาคตะวันออกและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ขึ้นเป็นกลุ่มหนาแน่นในป่าเต็งรังและป่าดิบแล้ง ดอกอ่อนเป็นผักสดหรือลวกจิ้มกับน้ำพริก เป็นไม้ตัดดอก

ชื่อสามัญ  Siam tulip

ชื่ออื่น   กระเจียวบัว (ภาคกลาง); ขมิ้นโคก (เลย); ปทุมมา (ทั่วไป)