สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



กระดุมไพลิน
วันที่ 9 มีนาคม 2559

Centratherum punctatum Cass.

Asteraceae

ไม้ล้มลุก สูง 10–50 ซม. มีขนสั้นนุ่มตามลำต้นและใบ ใบเรียงเวียน ยาว 2.5–8 ซม. ขอบจักซี่ฟันสองชั้น เส้นแขนงใบข้างละ 5–8 เส้น ก้านใบยาว 0.5–1 ซม. มีครีบ ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่นออกเดี่ยว ๆ ที่ปลายกิ่ง เส้นผ่านศูนย์กลาง 2–8 ซม. ก้านช่อยาว 5–8 ซม. วงใบประดับชั้นนอกคล้ายใบ ไม่มีดอกย่อย ชั้นในสีเขียวมีแต้มสีม่วงแดง รูปขอบขนาน ยาว 0.5–1 ซม. ดอกสีม่วง ดอกย่อยวงในยาว 0.9–1.4 ซม. วงกลีบดอกเชื่อมติดเป็นหลอด ด้านในมีขน มี 5 แฉกรูปขอบขนาน เกสรเพศผู้ 5 อัน รังไข่ใต้วงกลีบ ยอดเกสรเพศเมียแยก 2 แฉก ผลแห้งเมล็ดล่อน ยาว 3–5 มม. มีสันตามยาว แพปพัสเป็นขนคล้ายหนามจำนวนมาก ยาว 1–3 มม.

มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาเขตร้อน เป็นไม้ประดับและวัชพืช น้ำมันที่สกัดจากใบเป็นยาปฏิชีวนะ

สกุล Centratherum Cass. มี 4 ชนิด พบในอเมริกา ออสเตรเลีย และหมู่เกาะแปซิฟิก ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “kentron” หนาม และ “ather” ขนเครา ตามลักษณะแพปพัส

ชื่อสามัญ  Brazil button flower

ชื่ออื่น   กระดุมไพลิน, กระดุมหยก (กรุงเทพฯ)

กระดุมไพลิน: ขอบใบจักซี่ฟันสองชั้น ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่น แพปพัสคล้ายหนาม (ภาพ: มานพ ผู้พัฒน์)

เอกสารอ้างอิง

Strother, J.L. (2006). Asteraceae (Centratherum). In Flora of North America Vol. 21: 206. http://www.efloras.org