สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   



กระชิด
วันที่ 1 มีนาคม 2559

Blachia siamensis Gagnep.

Euphorbiaceae

ไม้พุ่ม สูงได้ถึง 5 ม. มีขนสั้นนุ่มตามก้านใบ ช่อดอก รังไข่ และผล ใบรูปสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัดแกมรูปไข่ ยาว 2–4.5 ซม. ขอบมีขนครุย เส้นกลางใบนูนทั้งสองด้าน ช่อดอกแบบช่อซี่ร่ม ยาว 1.5–2 ซม. ดอกเพศผู้เส้นผ่านศูนย์กลาง 4–5 มม. ก้านดอกยาว 1–1.5 ซม. กลีบเลี้ยงและกลีบดอกกลม ขนาดประมาณ 1.5 มม. เกสรเพศผู้มี 14–21 อัน ก้านชูอับเรณูยาวประมาณ 3 มม. ดอกเพศเมียเส้นผ่านศูนย์กลาง 1–3.5 มม. ก้านดอกยาว 0.5–2.3 ซม. กลีบเลี้ยงรูปสามเหลี่ยม ยาว 2–4 มม. ขอบมีขนครุย ยอดเกสรเพศเมียยาว 5–6 มม. ผลแห้งแตก มี 3 พู เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.8–1 ซม. เมล็ดรูปรี ยาวประมาณ 6 มม.

พบที่ไห่หนาน ในไทยพบกระจายห่าง ๆ ทางภาคตะวันออกเฉียงใต้ที่ชลบุรี และภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่เพชรบุรี ประจวบคีรีขันธ์ ขึ้นตามเขาหินปูนหรือหินแกรนิตเตี้ย ๆ ความสูงไม่เกิน 100 เมตร

สกุล Blachia Baill. อยู่ภายใต้วงศ์ย่อย Crotonoideae แยกมาจากสกุล Croton มี 12 ชนิด พบในเอเชียเขตร้อน ในไทยมี 2 ชนิด อีกชนิดคือ กระเลียงฟาน B. andamanica (Kurz) Hook.f. ก้านใบ ช่อดอก รังไข่ และผลเกลี้ยง มีเขตการกระจายพันธุ์กว้างกว่า ชื่อสกุลตั้งตาม M. Blache เพื่อนของ Henri Ernest Baillon (1827–1895) นักพฤกษศาสตร์ชาวฝรั่งเศส

ชื่ออื่น   ขี้แรด (ประจวบคีรีขันธ์)

กระชิด: ลักษณะวิสัยเป็นไม้พุ่มเตี้ย ขอบใบมีขนครุย ก้านใบและผลมีขนสั้นนุ่ม ผลจัก 3 พู เกสรเพศเมียติดทน (ภาพ: มานพ ผู้พัฒน์, ราชันย์ ภู่มา)

เอกสารอ้างอิง

Li, B. and M.G. Gilbert. (2008). Euphorbiaceae (Blachia). In Flora of China Vol. 11: 269–270.

Phattarahirankanok, K. and K. Chayamarit. (2005). Euphorbiaceae (Blachia). In Flora of Thailand Vol. 8(1): 126–130.