ไม้ต้น สูงได้ถึง 25 ม. แยกเพศร่วมต้น หูใบยาวประมาณ 1.5 มม. ร่วงเร็ว ใบเรียงเวียน รูปรี รูปไข่ หรือรูปขอบขนาน ยาว 8–22 ซม. ปลายแหลมยาว แผ่นใบด้านล่างมีปุ่มกระจาย มีต่อมสีดำขนาด 1.5–2 มม. ติดเหนือโคนใบหรือชิดเส้นกลางใบ ก้านใบยาว 2.5–9.5 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนง ไม่มีกลีบดอก ดอกเพศผู้ออกเป็นกระจุก 5–9 ดอก ดอกเพศเมียออกเดี่ยว ๆ ใต้ดอกเพศผู้ มี 3–13 ดอก ในแต่ละช่อ ก้านดอกยาวประมาณ 1 มม. กลีบเลี้ยงแยก 2 แฉก ยาวประมาณ 1 มม. เกสรเพศผู้ 2 อัน ก้านชูอับเรณูสั้น ก้านดอกยาวประมาณ 1 มม. รังไข่มี 2 ช่อง ในแต่ละช่องมีออวุลเม็ดเดียว ก้านเกสรเพศเมียสั้น ยอดเกสรแยก 2 แฉก ยาว 1–2 มม. ผลสด เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.8–1 ซม. มี 2–3 เมล็ด ขนาดประมาณ 5 มม.

พบที่อินเดีย บังกลาเทศ จีนตอนใต้ พม่า ลาว กัมพูชา เวียดนาม คาบสมุทรมลายู สุมาตรา และบอร์เนียว ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง ป่าดิบเขา หรือชายป่า ริมลำธาร และที่ลาดชัน ความสูงถึงประมาณ 1800 เมตร

สกุล Balakata Esser อยู่ภายใต้วงศ์ย่อย Euphorbioideae เผ่า Hippomaneae เคยอยู่ภายใต้สกุล Sapium sect. Pleurostachya Pax & K.Hoffm. มี 2 ชนิด พบที่อินเดีย จีน ภูมิภาคอินโดจีนและภูมิภาคมาเลเซีย นิวกินี ในไทยมีชนิดเดียว ชื่อสกุลมาจากภาษาฟิลิปปินส์ “balakat gahat” ที่ใช้เรียกชนิด B. luzonica (S.Vidal) Esser

ชื่อพ้อง  Sapium baccatum Roxb.

ชื่ออื่น   กระดาด, ข้าวเย็น (แพร่); เคลอเปาะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน); โพบาย (สุราษฎร์ธานี); มะดีควาย (เชียงใหม่); มะม่ะ, มะมุ่, มักหมัก, มามะ (มาเลย์-ปัตตานี, ยะลา); เมี่ยงนกค้อ (อุดรธานี); แมแมะ (มาเลย์-ปัตตานี); สลีดง, สลีนก (เชียงใหม่); เหยื่อจง (ตรัง)