สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

หนามไข่ปู

หนามไข่ปู
วันที่ 30 พฤศจิกายน 2560

Rubus niveus Thunb.

Rosaceae

ไม้พุ่มหรือรอเลื้อย มีขนสั้นนุ่มและหนามขนาดเล็กตามกิ่งอ่อน แกนและก้านใบประกอบ กิ่งแก่มีนวล มีขนสั้นนุ่มตามหูใบ แผ่นใบด้านล่าง ใบประดับ ช่อดอก กลีบเลี้ยง รังไข่ และผล หูใบรูปแถบ ยาว 5–8 มม. ใบประกอบมีใบย่อย 5–11 ใบ ก้านใบประกอบยาว 1.5–4 ซม. ใบรูปรี รูปไข่ หรือรูปสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด ยาว 2.5–8 ซม. ปลายแหลม โคนรูปลิ่มหรือมน ขอบจักซี่ฟันลึก ก้านใบย่อยใบข้างสั้นมาก ใบปลายยาว 0.5–1.5 ซม. ช่อดอกแบบช่อเชิงหลั่นออกตามปลายกิ่ง ยาว 4–6 ซม. ใบประดับและใบประดับย่อยรูปใบหอกขนาดเล็ก ก้านดอกยาว 0.5–1 ซม. กลีบเลี้ยงรูปสามเหลี่ยม ปลายเรียวแหลม ยาว 5–8 มม. ดอกสีขาวอมแดง กลีบสั้นกว่ากลีบเลี้ยง เส้นผ่านศูนย์กลาง 3–5 มม. เกสรเพศผู้สั้นกว่าหรือยาวเท่า ๆ กลีบดอก โคนก้านชูอับเรณูแบน คาร์เพลจำนวนมาก ก้านเกสรเพศเมียสีชมพูอมแดง โคนมีขนหนาแน่น ผลสุกสีดำ เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.8–2 ซม. มีขนสั้นนุ่มสีเทา เมล็ดย่น

พบที่อัฟกานิสถาน ภูฏาน อินเดีย ศรีลังกา เนปาล จีน พม่า ลาว เวียดนาม ไต้หวัน ภูมิภาคมาเลเซีย และฟิลิปปินส์ ในไทยพบทางภาคเหนือที่ดอยเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ขึ้นตามที่โล่งบนเขาหินปูน ความสูง 1800–2200 เมตร บางประเทศปลูกเพื่อเป็นอาหารของนก ขึ้นเป็นวัชพืชในแอฟริกา อเมริกา ออสเตรเลีย และเกาะกาลาปากอส น้ำสกัดจากรากมีฤทธิ์หลอนประสาท

ชื่ออื่น   กุหลาบไหม (ชียงใหม่); หนามไข่ปู (ทั่วไป)

หนามไข่ปู: ใบประกอบย่อยมากกว่า 3 ใบ ช่อดอกแบบช่อเชิงหลั่นออกตามปลายกิ่ง กลีบเลี้ยงรูปสามเหลี่ยม ปลายเรียวแหลม ดอกสีขาวอมแดง กลีบสั้นกว่ากลีบเลี้ยง (ภาพ: สุคนธ์ทิพย์ ศิริมงคล)



เอกสารอ้างอิง

Lu, L. and D.E. Boufford. (2003). Rosaceae. In Flora of China Vol. 9: 205.

Vidal, J.E. (1970). Rosaceae. In Flora of Thailand Vol. 2(1): 46–61.