สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

สิรินธรวัลลี

สิรินธรวัลลี
วันที่ 30 สิงหาคม 2560

Phanera sirindhorniae (K.Larsen & S.S.Larsen) Mackinder & R.Clark

Fabaceae

ไม้เถาเนื้อแข็ง มือจับม้วนงอ มีขนสีน้ำตาลแดงหนาแน่นตามกิ่งอ่อน ช่อดอก ใบประดับ ฐานดอก กลีบเลี้ยงและกลีบดอกด้านนอก รังไข่ ก้านเกสรเพศเมีย และผล ใบรูปไข่กว้าง ยาว 5–18 ซม. ปลายแฉกตื้น ๆ แผ่นใบหนา เส้นใบ 9–11 เส้น ก้านใบยาว 2–6.5 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจะ แกนช่อยาวได้ถึง 10 ซม. ก้านดอกยาว 1.5–2 ซม. ตาดอกรูปรี ปลายแหลม ใบประดับรูปใบหอก ยาวประมาณ 5 มม. ฐานดอกเรียวแคบ ยาว 1–1.5 ซม. มีริ้ว กลีบเลี้ยงยาวประมาณ 1 ซม. ปลายแยกเป็น 5 แฉกตื้น ๆ แยกจรดโคนด้านเดียว กลีบดอกรูปใบหอก ยาว 1–1.3 ซม. รวมก้านกลีบสั้น ๆ ก้านชูอับเรณูและอับเรณูเกลี้ยง เกสรเพศผู้ที่สมบูรณ์ส่วนมากมี 3 อัน ที่เป็นหมัน 2 อันเป็นติ่งขนาดเล็ก รังไข่ยาว 0.7–1 ซม. มีก้านสั้น ๆ ก้านเกสรเพศเมียยาว 0.7–1 ซม. ฝักรูปใบหอก แบน ยาว 15–18 ซม. ปลายมีติ่งแหลม มี 5–7 เมล็ด แบน เส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5–2 ซม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ แสลงพัน, สกุล)

พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนที่หนองคาย บึงกาฬ นครพนม สกลนคร ขึ้นตามชายป่าดิบแล้ง ความสูง 150–200 เมตร คำระบุชนิดตั้งเพื่อเทิดพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี มีชื่อพื้นเมืองว่า สามสิบสองประดง เนื้อไม้มีสรรพคุณเป็นยาบำรุงกำลัง แก้โรคประดงต่าง ๆ

ชื่อพ้อง  Bauhinia sirindhorniae K.Larsen & S.S.Larsen

ชื่ออื่น   สามสิบสองประดง (หนองคาย); สิรินธรวัลลี (กรุงเทพฯ)

สิรินธรวัลลี: มีมือจับ ม้วนงอ มีขนสีน้ำตาลแดงหนาแน่นกระจาย ช่อดอกแบบช่อกระจะ กลีบเลี้ยงแยกจรดโคนด้านเดียว เกสรเพศผู้ที่สมบูรณ์ส่วนมากมี 3 อัน (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)



เอกสารอ้างอิง

Larsen, K. and S.S. Larsen. (1997). Bauhinia sirindhorniae sp. nov. (Leguminosae-Caesalpinioideae) a remarkable new species from Thailand. Nordic Journal of Botany 17: 113.