สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

สตีต้น

สตีต้น  สกุล
วันที่ 3 กรกฎาคม 2560

Sloanea L.

Elaeocarpaceae

ไม้ต้น หูใบขนาดเล็ก ร่วงเร็ว ใบเรียงเวียน ดอกส่วนมากออกเดี่ยว ๆ ตามซอกใบ กลีบดอกและกลีบเลี้ยงจำนวนอย่างละ 4–5 กลีบ ปลายกลีบดอกมักจักซี่ฟัน เกสรเพศผู้จำนวนมาก ติดบนจานรองดอก อับเรณูติดที่ฐาน รูปแถบ แกนมีรยางค์แข็ง รังไข่มีขน มี 3–7 ช่อง แต่ละช่องมีออวุลหลายเม็ด ก้านเกสรเพศเมีย รูปลิ่มแคบ แยกหรือเชื่อมติดกันที่โคน ยอดเกสรแหลม ผลแห้งแตก ผนังชั้นนอกแข็ง มีหนามยาวหรือสั้น ๆ แตกเป็น 3–5 ส่วน เมล็ดสีดำ มีเยื่อหุ้มประมาณกึ่งหนึ่ง

สกุล Sloanea มีประมาณ 150 ชนิด พบในอเมริกาเขตร้อน เอเชีย และออสเตรเลีย ในไทยมี 2 ชนิด ชื่อสกุลตั้งตามนักธรรมชาติวิทยาชาวไอร์แลนด์เหนือ Sir Hans Sloane (1660–1753)


สตีต้น
วันที่ 3 กรกฎาคม 2560

Sloanea sigun (Blume) K.Schum.

Elaeocarpaceae

ไม้ต้น สูงได้ถึง 30 ม. กิ่งเกลี้ยง ใบรูปรี รูปไข่ รูปไข่กลับหรือรูปขอบขนาน ยาว 5–22 ซม. ปลายแหลมหรือเป็นติ่งแหลม โคนกลมหรือรูปลิ่ม แผนใบมีขนประปรายตามเส้นแขนงใบด้านล่าง ก้านใบยาว 1–5 ซม. ก้านดอกยาวได้ถึง 6 ซม. กลีบเลี้ยง 4 กลีบ รูปไข่ ยาวประมาณกึ่งหนึ่งของกลีบดอก มีขนสั้นนุ่มทั้งสองด้าน ดอกสีเหลืองอ่อน มี 4 กลีบ รูปไข่หรือรูปไข่กลับ ยาวเท่า ๆ เกสรเพศผู้ ปลายจัก แผ่นกลีบมีขนกระจายทั้งสองด้าน เกสรเพศผู้ยาว 5–7 มม. รวมรยางค์ รังไข่รูปไข่ มีขน ก้านเกสรเพศเมียเกลี้ยง ผลเส้นผ่านศูนย์กลาง 4–6 ซม. รวมหนามที่ยาว 1–1.5 ซม. ก้านผลยาว 1–7 ซม.

พบที่อินเดีย จีนตอนใต้ พม่า กัมพูชา คาบสมุทรมลายู สุมาตรา และชวา ในไทยพบทุกภาค ขึ้นตามป่าดิบแล้ง ป่าดิบเขา และป่าดิบชื้น ความสูง 450–1500 เมตร

ชื่อพ้อง  Echinocarpus sigun Blume

ชื่ออื่น   ก่อเรียน (นครศรีธรรมราช); เงาะป่า, เงาะมัน, แจงเขา (ภาคตะวันออกเฉียงใต้); สตีต้น (เลย)

สตีต้น: ดอกออกเดี่ยว ๆ ตามซอกใบ ก้านดอกยาว กลีบดอกมี 4 กลีบ ยาวประมาณกึ่งหนึ่งของกลีบดอก แกนอับเรณูมีรยางต์ ผลแห้งแตก ผนังชั้นนอกแข็ง มีขนยาวคล้ายหนาม (ภาพ: สุคนธ์ทิพย์ ศิริมงคล)



เอกสารอ้างอิง

Phengklai, C. (1981). Elaeocarpaceae. In Flora of Thailand Vol. 2(4): 405-409. (1981). Elaeocarpaceae. In Flora of Thailand Vol. 2(4): 405–409.

Tang, Y. and C. Phengklai. (2007). Elaeocarpaceae. In Flora of China Vol. 12: 235, 239.