ไม้ล้มลุก เหง้าสีม่วง เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 8 มม. ลำต้นสูงได้ถึง 10 ซม. ย่นคล้ายลูกฟูก มีจุดสีแดงอมม่วง มี 2–3 ใบ รูปขอบขนาน ยาว 18–25 ซม. โคนแหลมถึงกลม แผ่นใบด้านล่างสีม่วงอมแดง ก้านใบยาว 3–8 ซม. ช่อดอกรูปกระสวย ออกตามซอกกาบ ยาว 9–13 ซม. ใบประดับบาง รูปไข่แกมรูปใบหอก ยาวประมาณ 3.5 ซม. ดอกสีขาวหรือชมพู หลอดกลีบดอกยาว 3–3.5 ซม. เส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5 มม. กลีบดอกรูปขอบขนาน ยาว 1.2–1.5 ซม. กลีบปากเป็นถุงลึก ปลายบานออกรูปไข่ กว้างประมาณ 1.6 ซม. ยาวประมาณ 2.8 ซม. ปากหลอดกลีบด้านในสีแดงเป็นมันวาว มีจุดและริ้วสีแดงตามขวาง ปลายกลีบปากสีชมพูอมม่วงอ่อน พับงอกลับ ด้านล่างมีขนต่อมประปราย แผ่นเกสรเพศผู้ที่เป็นหมันรูปไข่กลับ ยาวประมาณ 1 ซม. ปลายตัดหรือกลม เกสรเพศผู้ยาวประมาณ 1 ซม. ไม่มีสันอับเรณู (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ กระชาย, สกุล)

พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคใต้ที่ระนอง สุราษฎร์ธานี กระบี่ พังงา ตรัง นราธิวาส คล้ายกับ B. longipes (King & Prain ex Rild.) Schltr. ที่ก้านใบยาวกว่าแต่ช่อดอกสั้น และกลีบปากมีแต้มสีเหลืองด้านใน

ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 1.2 ม. เหง้าสีส้มอมแดง เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5–1.5 ซม. ลำต้นสั้น กาบที่ไม่มีใบมี 3–7 กาบ ใบรูปขอบขนาน ยาว 40–45 ซม. สีเขียวหรือมีปื้นสีแดง โคนกลมหรือเว้าตื้น ก้านใบยาวได้ถึง 20 ซม. กาบใบยาวได้ถึง 40 ซม. ช่อดอกออกจากเหง้า มี 4–5 ดอก ช่อรูปทรงกระบอก ยาว 10–14 ซม. เส้นผ่านศูนย์กลาง 1–1.5 ซม. ใบประดับรูปแถบ ยาว 6–11 ซม. ดอกสีขาวหรือชมพู หลอดกลีบดอกยาว 10–15 ซม. เส้นผ่านศูนย์กลาง 4 มม. สีขาว กลีบดอกรูปขอบขนาน ยาว 3.5–4 ซม. กลีบปากเป็นถุง รูปไข่กว้าง ยาว 5–6 ซม. ด้านในมีปื้นสีแดงจรดปลายกลีบ ปลายกลีบย่น ด้านล่างมีขนต่อมประปราย แผ่นเกสรเพศผู้ที่เป็นหมันรูปไข่กลับ ยาวประมาณ 2.5 ซม. มีขนต่อมประปราย ปลายม้วนลง เกสรเพศผู้ยาว 12 มม. ไม่มีถ้วยรองอับเรณู (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ กระชาย, สกุล)

พบที่อินเดีย บังกลาเทศ จีนตอนใต้ พม่า และลาว ในไทยพบทางภาคเหนือ และภาคตะวันตกเฉียงใต้ ขึ้นตามป่าดิบแล้ง และป่าเบญจพรรณ ความสูง 200–300 เมตร