ไม้ต้น สูงได้ถึง 12 ม. ใบรูปไข่กลับ หรือแกมรูปขอบขนาน ยาว 5–12 ซม. ปลายมนหรือกลม ขอบจักฟันเลื่อย แผ่นใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน ก้านใบสีแดง ยาว 0.5–2 ซม. ช่อดอกออกตามซอกใบ ยาว 2–10 ซม. ดอกจำนวนมาก ก้านดอกยาว 2–7 มม. กลีบเลี้ยงรูปใบหอก ยาว 5–7 มม. ด้านนอกมีขนสั้นนุ่ม ด้านในมีขนที่โคน กลีบดอกรูปไข่กลับ ยาว 5–8 มม. เกลี้ยง ขอบจักชายครุยลึกประมาณกึ่งหนึ่ง ไม่มีต่อม ปลายอับเรณูไม่มีขนแข็ง จานฐานดอกจัก 5 พู รังไข่มี 3 ช่อง มีขนประปราย ก้านเกสรเพศเมียมีขนช่วงโคน ผลรูปรี ยาว 3–4 ซม. ปลายแหลมหรือมน ก้านผลยาว 0.7–1 ซม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ ไคร้ย้อย, สกุล)

พบที่พม่า ลาว และกัมพูชา ในไทยพบแทบทุกภาค ยกเว้นภาคใต้ ขึ้นตามริมลำธารในป่าดิบแล้งและป่าดิบชื้น ความสูงระดับต่ำ ๆ หรือปลูกเป็นไม้ผล ทำเป็นผลไม้ดอง

ชื่ออื่น   มะกอกน้ำ (ภาคกลาง); สมอพิพ่าย (ระยอง); สารภีน้ำ (ภาคกลาง)