สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

ผักแว่น1

ผักแว่น1
วันที่ 30 มกราคม 2560

Marsilea crenata C.Presl

Marsileaceae

เฟินน้ำล้มลุก สูงได้ถึงประมาณ 20 ซม. เหง้ายาวทอดเลื้อย มีเกล็ดรูปเส้นด้ายบาง ๆ รากออกตามโคนใบ ใบอ่อนม้วนงอ ใบประกอบมี 4 ใบย่อย ขนาดเท่า ๆ กัน ติดที่ปลายก้านคล้ายกังหัน รูปไข่กลับ ยาวประมาณ 0.5–2 ซม. ก้านใบยาว 2–3 ซม. หรือยาวได้ถึง 15 ซม. ในใบที่อยู่ใต้น้ำ สปอโรคาร์ปออกที่โคนก้านใบมีหลายอัน ก้านยาวประมาณ 5 มม. สปอโรคาร์ปรูปขอบขนาน ยาว 2–5 มม. สีเขียวเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล ภายในมีสปอร์จำนวนมาก

พบในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จีน ญี่ปุ่น และออสเตรเลีย ขึ้นตามหนองน้ำที่โล่ง ความสูงต่ำกว่า 1000 เมตร ใบกินเป็นผักสด มีสรรพคุณบรรเทาอาการอักเสบ

สกุล Marsilea L. เป็นสกุลที่ใหญ่ที่สุดในวงศ์ Marsileaceae อยู่ภายใต้อันดับ Marsiliales รวมทั้งวงศ์ Azollaceae และ Salviniaceae มีประมาณ 52 ชนิด ส่วนใหญ่พบในแอฟริกา และออสเตรเลีย ในไทยมีรายงานชนิดเดียว แต่อาจมีชนิดอื่นที่มีลักษณะใกล้เคียงกัน เช่น M. minuta L. และ M. quadrifolia L. ซึ่งใน Flora of China ให้ M. crenata C.Presl เป็นชื่อพ้องของ M. minuta L. ชื่อสกุลตั้งตามนักพฤกษศาสตร์ชาวอิตาลี Luigi Ferdinando Marsili (1658–1730)

ชื่อสามัญ  Water clover

ชื่ออื่น   ผักลิ้นปี่ (ภาคใต้); ผักแว่น (ทั่วไป); หนูเต๊าะ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน)

ผักแว่น: เฟินน้ำล้มลุกทอดเลื้อย ใบประกอบมีใบย่อย 4 ใบ ติดที่ปลายก้านคล้ายกังหัน (ภาพ: ธรรมรัตน์ พุทธไทย)



เอกสารอ้างอิง

Lin, Y. and D.M. Johnson. (2013). Marsileaceae. In Flora of China Vol. 2–3: 123.

Lindsay, S. and D.J. Middleton. (2012 onwards). Ferns of Thailand, Laos and Cambodia. http://rbg-web2.rbge.org.uk/thaiferns/

Tagawa, M. and K. Iwatsuki. (1989). Marsileaceae. In Flora of Thailand Vol. 3(4): 600–602.