สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

ผักหวานนก

ผักหวานนก
วันที่ 30 มกราคม 2560

Breynia hirsuta (Beille) Welzen & Pruesapan

Phyllanthaceae

ไม้พุ่มเตี้ย สูงได้ถึง 2 ม. แตกกิ่งต่ำ มีขนหยาบหนาแน่น หูใบยาว 2–4 มม. ใบส่วนมากรูปรี บางครั้งรูปไข่หรือรูปไข่กลับ ยาว 1.5–7.5 ซม. ปลายแหลมสั้น มีติ่งแหลม โคนรูปลิ่ม มน หรือกลม แผ่นใบมีขนกระจายด้านล่าง กลีบเลี้ยงมีขนด้านนอก สีเขียวหรือน้ำตาลแดง ดอกเพศผู้เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3 มม. ก้านดอกยาว 3–4 มม. ดอกเพศเมียเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5–1 ซม. ก้านดอกยาวประมาณ 3 มม. ขยายในผลได้ถึง 7 มม. กลีบเลี้ยง 3 กลีบยาวประมาณ 2.5 มม. ขยายในผลได้ถึง 6 มม. กลีบใหญ่ 3 กลีบ ยาว 3–4.5 มม. ขยายในผลได้เกือบ 1 ซม. ยอดเกสรเพศเมียยาวประมาณ 1.5 มม. บานออกตามแนวระนาบ ม้วนงอ ผลรูปไข่ ยาว 6–8 มม. เมล็ดยาวประมาณ 5 มม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ ครามน้ำ, สกุล)

พบเฉพาะในภูมิภาคอินโดจีน ในไทยพบแทบทุกภาค ยกเว้นภาคใต้ ขึ้นตามที่โล่งในป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง และป่าดิบแล้ง ความสูงถึงประมาณ 700 เมตร

ชื่อพ้อง  Sauropus hirsutus Beille

ชื่ออื่น   กองกอยลอดขอน (ภาคกลาง); ก่อมก้อย (เพชรบุรี); ใต้ใบ, ผักหวานนก (กาญจนบุรี); ระงับมนุษย์ (ชุมพร)

ผักหวานนก: มีขนหยาบหนาแน่นทั่วไป กลีบเลี้ยง 6 กลีบ ในดอกเพศเมียขนาดไม่เท่ากัน ขยายในผล ยอดเกสร 3 อัน แยก 2 แฉก บานออกตามแนวระนาบ (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)



เอกสารอ้างอิง

van Welzen, P.C. (2007). Euphorbiaceae (Sauropus). In Flora of Thailand Vol. 8(2): 537–539.