สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

ผักปลาบเครือ

ผักปลาบเครือ
วันที่ 30 มกราคม 2560

Streptolirion volubile Edgew.

Commelinaceae

ไม้ล้มลุก ลำต้นทอดเลื้อย ใบเรียงเวียน กาบใบยาว 1–4 ซม. ใบรูปไข่แกมรูปหัวใจ ยาว 5–15 ซม. ปลายยาวคล้ายหาง ก้านใบยาว 5–17 ซม. แผ่นใบมีขนกระจาย ช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนงออกที่ข้อตรงข้ามใบ ยาว 15 ซม. ก้านช่อยาว 7–15 ซม. ช่อย่อยแบบช่อวงแถวเดี่ยว มี 2–10 ดอก วงใบประดับคล้ายใบ สีขาว ยาว 1.5–6 ซม. ดอกสีขาว ดอกสมบูรณ์เพศติดบนใบประดับช่วงล่าง ดอกเพศผู้ติดช่วงปลายกิ่ง ก้านดอกสั้น กลีบเลี้ยง 3 กลีบ คล้ายรูปเรือ ยาว 3–8 มม. กลีบดอก 3 กลีบ รูปแถบ ยาว 0.5–1 ซม. เกสรเพศผู้ 6 อัน ก้านชูอับเรณูยาว 5–9 มม. มีขนเคราสีเหลืองครีม รังไข่เกลี้ยง ก้านเกสรเพศเมียยาว 4–7 มม. ยอดเกสรเป็นตุ่ม ผลแห้งแตกเป็น 3 ซีก รูปรี ยาว 0.5–1 ซม. จะงอยคล้ายเขา ยาว 2–4 มม. มี 2 เมล็ดในแต่ละซีก รูปคล้ายไต ยาว 4–5 มม. ผิวย่น ขั้วเมล็ดรูปแถบ

พบที่อินเดีย จีนตอนใต้ เกาหลี ญี่ปุ่น พม่า ลาว เวียดนาม และภาคเหนือของไทย ขึ้นตามชายป่า ที่โล่งในป่าดิบเขา หรือบนเขาหินปูน ความสูง 1300–2500 เมตร

สกุล Streptolirion Edgew. มีชนิดเดียว แยกเป็น subsp. khasianum (C.B.Clarke) D. Y. Hong พบที่อินเดีย จีนตอนใต้ และเวียดนาม ลำต้นและใบมีขนหยาบหนาแน่น ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “streptos” บิดเวียน และ “leirion” ดอกลิลลี่ หมายถึงพืชมีดอกคล้ายดอกลิลลี่ ลำต้นบิดเวียน

ผักปลาบเครือ: ใบรูปไข่แกมรูปหัวใจ ปลายยาวคล้ายหาง ช่อดอกย่อยแบบช่อวงแถวเดี่ยว วงใบประดับคล้ายใบสีขาว ก้านชูอับเรณูมีขนเคราสีเหลืองครีม (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)



เอกสารอ้างอิง

Hong, D. and R.A. Filipps. (2000). Commelinaceae. In Flora of China Vol. 24: 20.