สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

ผกากรอง

ผกากรองป่า
วันที่ 30 มกราคม 2560

Lantana trifolia L.

Verbenaceae

ไม้พุ่ม สูงได้ถึง 2 ม. ลำต้นเป็นเหลี่ยมมน ไม่มีหนาม ใบเรียงรอบข้อ 3 ใบ หรือเรียงตรงข้าม รูปไข่หรือแกมรูปขอบขนาน ยาว 4–10 ซม. ขอบจักมน แผ่นใบด้านล่างมีขนหนาแน่นและต่อมกระจาย ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่นคล้ายช่อเชิงลด ออกช่อเดี่ยว ๆ หรือเป็นคู่ ยาวได้ถึง 6 ซม. ในผล ก้านช่อสั้นหรือยาวกว่าช่อดอก ใบประดับมีขนสั้นนุ่ม ช่วงโคนช่อรูปไข่ ยาว 0.7–1 ซม. ช่วงปลายช่อเรียวแคบ และสั้นกว่า ดอกไร้ก้าน กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายจักไม่ชัดเจน ดอกสีม่วงหรือชมพู สมมาตรด้านข้าง ปากหลอดกลีบสีเหลือง ด้านนอกและปากหลอดมีขนสั้นนุ่ม หลอดกลีบโค้ง ยาว 6–8 มม. มี 4 กลีบ รูปกลม สั้นกว่าหลอดกลีบ กลีบล่างยาวกว่ากลีบอื่นเล็กน้อย เกสรเพศผู้สั้น 2 อัน ยาว 2 อัน ติดใต้จุดกึ่งกลางหลอดกลีบ ก้านชูอับเรณูสั้น ก้านเกสรเพศเมียยาวประมาณ 1 มม. ยอดเกสรเป็นตุ่มเบี้ยว ช่อผลยื่นยาว ผลสดผนังชั้นในแข็ง แก่สีม่วง เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3 มม. มี 2 ไพรีน แต่ละไพรีนมีเมล็ดเดียว

มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาเขตร้อน ขึ้นเป็นวัชพืชทั่วไปในแอฟริกา และเอเชีย ในไทยส่วนมากพบตามป่าเบญจพรรณ และเขาหินปูนทางภาคเหนือ ความสูงถึงประมาณ 1000 เมตร

สกุล Lantana L. มีประมาณ 55 ชนิด ส่วนใหญ่พบในอเมริกา และแอฟริกา ในไทยมี 3 ชนิด ที่พบทั่วไปคือ ผกากรอง L. camara L. ลำต้นมีหนาม แผ่นใบสาก ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่น มีหลากสี มีถิ่นกำเนิดในแถบหมู่เกาะแคริบเบียน ส่วนผกากรองเลื้อย L. montevidensis (Spreng.) Briq. มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้ เป็นไม้เถา ไม่มีหนาม ดอกส่วนมากมีสีม่วงอมฟ้า

ผกากรองป่า: ขอบใบจักมน ช่อดอกคล้ายช่อเชิงลด ใบประดับมีขนสั้นนุ่ม กลีบดอกสมมาตรด้านข้าง ปากหลอดกลีบดอกสีเหลือง ช่อผลยื่นยาว ผลแก่สีม่วง (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา, ปรีชา การะเกตุ)

ผกากรอง
วันที่ 30 มกราคม 2560

Lantana camara L.

Verbenaceae

ดูที่ ผกากรองป่า

ผกากรองเลื้อย
วันที่ 30 มกราคม 2560

Lantana montevidensis (Spreng.) Briq.

Verbenaceae

ดูที่ ผกากรองป่า



เอกสารอ้างอิง

Atkins, S. (2010). Verbenaceae. In Flora of Thailand Vol. 10(2): 252–261.

Staples, G.W. and D.R. Herbst. (2005). A tropical garden flora. Bishop Museum Press, Honolulu, Hawai`i.