ไม้ล้มลุก ใบเรียงตรงข้าม ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่นหรือช่อเชิงลดสั้น ๆ ใบประดับติดทน ใบประดับย่อย 2 ใบ กลีบรวม 5 กลีบ แยกหรือเชื่อมติดกันที่โคน ด้านบนเป็นสัน เกสรเพศผู้ 5 อัน ก้านชูอับเรณูเชื่อมติดกันประมาณกึ่งหนึ่ง ปลายก้านจักลึกเป็นพู อับเรณูติดระหว่างจัก มี 2–3 คาร์เพล รังไข่มีช่องเดียว ออวุลมีเม็ดเดียว ยอดเกสรเพศเมียแยกเป็น 2 แฉก ผลเป็นกระเปาะ แห้งไม่แตกสกุล Gomphrena มีประมาณ 100 ชนิด ส่วนใหญ่พบในอเมริกา ในไทยพบเป็นไม้ประดับชนิดเดียว อีกชนิดเป็นวัชพืช ชื่อสกุลเป็นภาษาละติน “gomphus” หรือภาษากรีก “gomphos” ตะปูหรือเข็ม หมายถึงลักษณะของใบประดับแหลมคม

ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 50 ซม. ลำต้นเป็นเหลี่ยม กิ่งอ่อนมีขนยาว ใบรูปรีหรือรูปขอบขนาน ยาว 3–7 ซม. โคนเรียวสอบ แผ่นใบมีขนทั้งสองด้าน ก้านใบยาว 0.5–1 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่น เส้นผ่านศูนย์กลาง 2–2.5 ซม. สีขาว ชมพู หรือม่วง ส่วนมากออกที่ยอด 1–3 ช่อ วงใบประดับยาว 0.5–2 ซม. ใบประดับยาวประมาณ 3 มม. ใบประดับย่อยยาว 0.7–1.2 ซม. ด้านบนจักฟันเลื่อยเป็นสันจากโคนจรดปลาย ดอกสีเขียวอมเหลือง กลีบเรียวแคบ ยาว 5–8 มม. ติดทน เกสรเพศผู้เชื่อมติดกัน 4–8 มม. ก้านเกสรเพศเมียสั้นกว่าหลอดเกสรเพศผู้ ผลรูปไข่ ยาวประมาณ 2 มม. มีใบประดับและกลีบรวมหุ้ม เมล็ดกลมรูปก้นหอย

มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาเขตร้อน เป็นไม้ประดับหรือขึ้นเป็นวัชพืช ใบมีสรรพคุณขับปัสสาวะ แก้ความดันโลหิตสูง

ชื่อสามัญ  Bachelor’s button, Globe Amaranthus

ชื่ออื่น   กะล่อม (ภาคเหนือ); ดอกสามเดือน (ภาคใต้); ตะล่อม (ภาคเหนือ); บานไม่รู้โรย (ภาคกลาง)

ไม้ล้มลุก ทอดนอน มีขนยาวตามกิ่งและแผ่นใบทั้งสองด้าน ใบรูปใบหอกกลับ ยาว 2–3 ซม. ก้านใบยาวประมาณ 5 มม. ช่อดอกแบบช่อเชิงลดสั้น ๆ รูปขอบขนาน ยาว 2–3 ซม. สีขาว วงใบประดับคล้ายใบ ใบประดับเรียงตรงข้าม ยาวประมาณ 3 มม. ใบประดับย่อยยาวเท่า ๆ กลีบรวม ด้านบนเป็นสันแคบ ๆ ช่วงโคน ดอกสีขาว กลีบรูปใบหอก 3 กลีบนอกมีขนที่โคน กลีบคู่ในมีขนด้านบน เกสรเพศผู้เชื่อมติดกันสั้นกว่าหรือเท่า ๆ กลีบรวม อับเรณูเกือบไร้ก้าน ก้านเกสรเพศเมียสั้น ผลรูปกลม เมล็ดกลม เว้า แบน ๆ

มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาเขตร้อน ขึ้นเป็นวัชพืชทั่วไปในเขตร้อน ทั้งต้นมีสรรพคุณควบคุมภาวะเจริญพันธุ์

ชื่อสามัญ  Gomphrena weed