สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

บานดึก

บานดึก
วันที่ 15 ธันวาคม 2559

Ipomoea alba L.

Convolvulaceae

ไม้เถาล้มลุก ยาวได้ถึง 10 ม. ลำต้นมักมีหนาม ใบรูปไข่กว้าง ยาว 10–20 ซม. เป็นเหลี่ยมหรือจัก 3 พู ตื้น ๆ โคนรูปหัวใจ ก้านใบยาว 5–20 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุก มี 1 หรือหลายดอก ก้านช่อสั้นหรือยาวได้ถึง 24 ซม. ใบประดับขนาดเล็ก ร่วงเร็ว ก้านดอกยาว 7–15 ซม. ดอกบานเต็มที่ตอนกลางคืน มีกลิ่นหอม กลีบเลี้ยงขนาดไม่เท่ากัน ติดทน รูปรีหรือรูปไข่ กลีบนอก 3 กลีบ ยาว 0.5–1.2 ซม. ปลายมีรยางค์แข็ง กลีบคู่ใน ยาว 0.7–1.5 ซม. ดอกรูปลำโพง สีขาว มีแถบสีเขียวอ่อน หลอดกลีบดอกเรียว ยาว 7–12 ซม. เส้นผ่านศูนย์กลางหลอดประมาณ 5 มม. ปลายบานออกจักตื้น ๆ เส้นผ่านศูนย์กลางเท่า ๆ ความยาวหลอดกลีบดอก เกสรเพศผู้ติดด้านบนหลอดกลีบ ยื่นพ้นปากหลอดกลีบ รังไข่เกลี้ยง ผลรูปไข่ ยาว 2.5–3 ซม. ปลายมีติ่งแหลม เมล็ดรูปรี ยาวประมาณ 1 ซม. (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ a href="http://www.dnp.go.th/botany/detaildict.html?words=ผักบุ้ง&typeword=group">ผักบุ้ง, สกุล)

มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ ขึ้นเป็นวัชพืชในเอเชียเขตร้อน และหมู่เกาะแปซิฟิก ในไทยพบแทบทุกภาค ยกเว้นภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคใต้ ขึ้นตามชายป่า ความสูงถึงประมาณ 800 เมตร ดอกอ่อนใช้ปรุงอาหาร

ชื่อสามัญ  Moonflower

ชื่ออื่น   ดอกพระจันทร์, บานดึก (นครราชสีมา); ผักบุ้งดอย (เชียงใหม่)

บานดึก: ดอกรูปลำโพง หลอดกลีบเรียวยาว ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลางเท่า ๆ ความยาวหลอดกลีบดอก เกสรเพศผู้ยื่นพ้นปากหลอดกลีบดอก (ภาพ: ทวีโชค จำรัสฉาย)



เอกสารอ้างอิง

Staples, G. (2010). Convolvulaceae. In Flora of Thailand Vol. 10(3): 406–407.