ไม้ล้มลุกหรือไม้พุ่ม สูงได้ถึง 2.5 ม. ลำต้นมีริ้ว ใบเรียงเวียน รูปไข่หรือแกมรูปใบหอก มักแยกเป็น 3 หรือ 5 แฉก ยาว 5–15 ซม. ขอบจักฟันเลื่อย แผ่นใบด้านบนมีขนคาย ด้านล่างมีขนละเอียดหรือขนยาวและต่อมกระจาย ก้านใบยาว 2–6 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่น ออกเดี่ยวหรือแยกแขนง ก้านช่อยาว 7–25 ซม. ช่อดอกเส้นผ่านศูนย์กลาง 6–14 ซม. วงใบประดับเส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5–2 ซม. วงใบประดับย่อย 16–28 อัน เรียงซ้อนเหลื่อม 3–4 วง รูปขอบขนาน วงนอกยาว 0.6–1 ซม. วงในยาว 1–2 ซม. มีขนละเอียด ใบประดับรูปใบหอก ยาว 1–1.3 ซม. ดอกวงนอกมี 7–14 ดอก สีเหลือง เป็นดอกเพศเมีย รูปใบหอก ยาว 4.5–6 ซม. ดอกวงในจำนวนมากสมบูรณ์เพศ กลีบดอกยาวประมาณ 1 ซม. ปลายแยก 5 แฉก ผลแห้งเมล็ดล่อน รูปขอบขนาน ยาว 4–6 มม. มี 4 สัน ตื้น ๆ มีรยางค์แข็งเป็นเกล็ด 2 อัน เชื่อมติดกัน

มีถิ่นกำเนิดในเม็กซิโก เป็นไม้ประดับทั่วไปในเอเชียเขตร้อน แผ่กระจายอย่างรวดเร็วกลายเป็นวัชพืชในหลายพื้นที่ มีสรรพคุณแก้ไข้มาลาเรีย แก้ปวดกล้ามเนื้อ

สกุล Tithonia Desf. ex Juss. อยู่ภายใต้เผ่า Heliantheae มีประมาณ 11 ชนิด มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาและเม็กซิโก ในไทยพบเป็นไม้ประดับ 2 ชนิด อีกชนิดคือ ทานตะวันเม็กซิโก T. rotundifolia (Mill.) S. F. Blake ดอกสีส้มขนาดใหญ่ ชื่อสกุลตั้งตาม Tithonus หนุ่มน้อยที่เทพเจ้า Aurora หรือเทพเจ้าแห่งรุ่งอรุณหลงรัก

ชื่อพ้อง  Mirasolia diversifolia Hemsl.

ชื่อสามัญ  Mexican sunflower weed

ชื่ออื่น   ดาวเรืองญี่ปุ่น, ทานตะวันหนู, บัวตอง, เบญจมาศน้ำ (กรุงเทพฯ)