ไม้เถาเนื้อแข็ง ยาวได้กว่า 10 ม. มีขนยาวหนาแน่นตามกิ่ง แผ่นใบด้านล่าง ช่อดอก ใบประดับ และกลีบเลี้ยงด้านนอก ใบเรียงตรงข้าม รูปรี รูปขอบขนาน หรือแกมรูปไข่ ยาว 5–15 ซม. ก้านใบยาว 0.8–1.2 ซม. ช่อดอกแบบช่อเชิงลดมักแยกแขนงหนาแน่น ออกตามซอกใบหรือปลายกิ่ง ช่อปลายกิ่งยาวได้ถึง 30 ซม. ใบประดับยาว 2–3 มม. หลอดกลีบเลี้ยงยาว 0.7–1 ซม. โคนมี 5 สันตื้น ๆ ปลายแยกเป็น 5 กลีบ รูปสามเหลี่ยมแคบ ยาว 2–4 มม. ขยายเป็นปีกในผล มีเส้นกลีบ 3 เส้น ไม่มีกลีบดอก เกสรเพศผู้ 10 อัน ก้านชูอับเรณูยาว 2–3 มม. รังไข่ใต้วงกลีบ ผลคล้ายผลเทียม แห้ง มี 5 สัน รูปไข่ ยาว 1.8–2.3 ซม. รวมกลีบเลี้ยงคล้ายปีกที่ ยาว 1–1.4 ซม. ผิวเป็นร่างแห มีเกล็ดและขนยาว

พบที่อินเดีย บังกลาเทศ จีนตอนใต้ พม่า ภูมิภาคอินโดจีน และคาบสมุทรมลายู ในไทยพบทุกภาค กระจายห่าง ๆ ตามที่โล่ง และชายป่า ความสูงถึงประมาณ 600 เมตร มีสรรพคุณด้านสมุนไพรหลายอย่าง

สกุล Getonia Roxb. มีเพียงชนิดเดียว ชื่อสกุลไม่พบอ้างอิงที่มาของชื่อ

ชื่อพ้อง  Calycopteris floribunda (Roxb.) Lam. ex Poir.

ชื่ออื่น   กรูด (สุราษฎร์ธานี); ข้าวตอกแตก (ภาคกลาง); งวงชุม (ขอนแก่น); งวงสุ่ม (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ); งวงสุ่มขาว (พิษณุโลก, สุโขทัย); ดวงสุ่ม (อุบลราชธานี); ดอกโรค (เลย); ตะกรุด (นครศรีธรรมราช); ตาโน้ะ (มาเลย์-ยะลา); ติ่งตั่ง, ติ่งตั่งตัวผู้ (ภาคเหนือ); เถาวัลย์นวล (ราชบุรี); ประโยด (ตราด); มันเครือ (นครราชสีมา); มันแดง (กระบี่); เมี่ยงชะนวนไฟ, สังขยาขาว (พิษณุโลก, สุโขทัย); หน่วยสุด (ภาคใต้)