สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

ดูกไก่

ดูกไก่
วันที่ 12 ตุลาคม 2559

Prismatomeris griffithii Ridl.

Rubiaceae

ไม้พุ่ม สูงได้ถึง 3 ม. หูใบรูปสามเหลี่ยมแคบ ขนาดเล็ก ใบเรียงตรงข้าม รูปรีหรือรูปไข่กลับ ยาว 5–20 ซม. ปลายแหลมหรือแหลมยาว โคนรูปลิ่ม แผ่นใบเกลี้ยง ก้านใบยาวได้ถึง 2 ซม. ช่อดอกคล้ายช่อซี่ร่ม ออกสั้น ๆ ที่ปลายกิ่ง มี 1–4 ดอก ไร้ก้าน หรือมีก้านสั้น ๆ ดอกมีกลิ่นหอม กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว 2–4 มม. ปลายแยกเป็น 4–5 แฉก รูปสามเหลี่ยมขนาดเล็ก ติดทน ดอกรูปดอกเข็มสีขาว หนา หลอดกลีบยาว 1.5–3 ซม. เส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5–2 มม. ปลายแยกเป็น 4–5 กลีบ เรียวแคบ ยาว 1–2 ซม. โค้งบานออก เกสรเพศผู้ 4–5 อัน ติดเหนือจุดกึ่งกลางหลอดกลีบ ก้านชูอับเรณูสั้น อับเรณูยาว 3–4 มม. รังไข่ใต้วงกลีบ มี 2 ช่อง แต่ละช่องมีออวุลเม็ดเดียว เกลี้ยงหรือมีปุ่มกระจาย ก้านเกสรเพศเมียแบบสั้น ยาว 0.5–1 ซม. แบบยาว ยาว 1.3–2.5 ซม. ผลผนังชั้นในแข็ง สุกสีดำ

พบที่พม่าตอนล่าง คาบสมุทรมลายูตอนบน ในไทยพบทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ที่กาญจนบุรี และภาคใต้ ขึ้นตามป่าดิบชื้นหรือบนเขาหินปูน ความสูงถึงประมาณ 600 เมตร

สกุล Prismatomeris Thwaites อยู่ภายใต้วงศ์ย่อย Rubioideae เผ่า Morindeae มีประมาณ 15 ชนิด พบที่อินเดีย ศรีลังกา จีนตอนใต้ พม่า ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ในไทยมี 7 ชนิด ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “prismatos” รูปปริซึม และ “meris” ส่วน ตามลักษณะปลายกลีบดอกที่แหลม

ชื่ออื่น   กระดูกไก่ดำ (นครศรีธรรมราช); ดูกไก่ (ตรัง); ดูกไก่ขาว (นครศรีธรรมราช)

ดูกไก่: ช่อดอกคล้ายช่อซี่ร่ม ออกสั้น ๆ ที่ปลายกิ่ง ดอกไร้ก้าน กลีบเลี้ยงแยกเป็น 4–5 แฉกขนาดเล็ก ดอกรูปดอกเข็ม มี 4–5 กลีบ หนา โค้งบานออก (ภาพ: ราชันย์ ภู่มา)

ดูกไก่ขาว
วันที่ 12 ตุลาคม 2559

Prismatomeris griffithii Ridl.

Rubiaceae

ดูที่ ดูกไก่



เอกสารอ้างอิง

Craib, W.G. (1934). Rubiaceae. In Florae Siamensis Enumeratio 2(2): 182.

Puff, C., K. Chayamarit and V. Chamchumroon. (2005). Rubiaceae of Thailand. Forest Herbarium. Bangkok.