ไม้ล้มลุกหรือไม้พุ่ม สูงได้ถึง 1 ม. หูใบเป็นขนแข็ง ยาว 1–1.5 ซม. ใบประกอบมีใบย่อย 3 คู่ แกนใบประกอบยาว 2–3 ซม. ก้านยาว 1–4 ซม. มีต่อมระหว่างใบคู่ล่าง ใบย่อยรูปไข่กลับ ใบช่วงปลายขนาดใหญ่ ยาว 2–5 ซม. ปลายกลม มีติ่งแหลม โคนมนแคบ ก้านใบสั้น ช่อดอกสั้น มี 1–3 ดอก ใบประดับรูปแถบขนาดเล็ก ก้านดอกยาว 0.4–1 ซม. กลีบเลี้ยงรูปไข่ ยาวประมาณ 5 มม. กลีบดอกรูปไข่กลับ ขนาดไม่เท่ากัน ยาวได้ถึง 1 ซม. เกสรเพศผู้ 7 อัน ยาวเท่า ๆ กัน ก้านชูอับเรณูยาว 1.5–2 มม. อับเรณูยาวกว่าก้าน มีช่องเปิดที่ปลาย ไม่มีเกสรเพศผู้ที่ลดรูป รังไข่มีขนสั้นนุ่ม ฝักรูปแถบ โค้งเล็กน้อย ยาว 10–15 ซม. เมล็ดรูปสี่เหลี่ยมคางหมู (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ ขี้เหล็ก, สกุล)

มีถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้ เป็นวัชพืชในเขตร้อน มีสรรพคุณคล้ายชุมเห็ดเล็ก

ชื่อสามัญ  Sickle Senna

ชื่ออื่น   กิเกีย (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน); ชุมเห็ดควาย, ชุมเห็ดไทย, ชุมเห็ดนา, ชุมเห็ดเล็ก (ภาคกลาง); พรมดาน (สุโขทัย); ลับมืน, ลับมืนน้อย, ลับมือน้อย, เล็บมืน (ภาคเหนือ); หญ้าลึกลืน (ปราจีนบุรี); หน่อปะหน่าเหน่อ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน)