ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 20 ซม. มีขนแตกแขนงและขนต่อมตามกิ่ง แผ่นใบด้านล่าง ก้านใบ ช่อดอก ก้านดอก กลีบเลี้ยง และกลีบดอกด้านนอก ใบเรียงติดโคนต้นหรือเรียงตรงข้ามบนกิ่งขนาดไม่เท่ากัน รูปไข่ ยาว 1.8–16.5 ซม. โคนเว้า เบี้ยว ขอบจักซี่ฟัน ก้านใบยาว 3.5–14 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกออกตามลำต้น 1–3 ช่อ ก้านช่อยาว 5–13.5 ซม. ใบประดับรูปใบหอก ยาว 2.5–5 มม. ก้านดอกยาว 5.5–7.5 มม. หลอดกลีบเลี้ยงสั้น มี 5 กลีบ รูปสามเหลี่ยมแคบ ยาวประมาณ 4 มม. ดอกสีขาว สมมาตรด้านข้าง หลอดกลีบดอกรูปทรงกระบอก ยาว 0.9–1 ซม. กลีบรูปไข่กว้าง กลีบบน 2 กลีบ กว้างประมาณ 4.5 มม. กลีบล่าง 3 กลีบ กว้างประมาณ 3.5 มม. เกสรเพศผู้ 2 อัน ติดใต้จุดกึ่งกลางหลอดกลีบดอก ก้านชูอับเรณูยาวประมาณ 4 มม. เกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน 3 อัน จานฐานดอกสีเหลือง ขอบจักมน มี 2 คาร์เพล ยาวประมาณ 1.1 ซม. รวมยอดเกสรเพศเมีย ผลแห้งแตก รูปกระสวย ยาว 0.7–1.1 ซม. เมล็ดขนาดเล็กจำนวนมาก

พืชถิ่นเดียวของไทย พบทางภาคใต้ที่ระนอง ขึ้นตามหินปูนที่ชุ่มชื้น ความสูงถึงประมาณ 550 เมตร

สกุล Somrania D.J.Middleton สกุลพืชถิ่นเดียวของไทย มี 3 ชนิด อีก 2 ชนิด ดอกขนาดใหญ่กว่า คือ S. lineata D.J.Middleton & Triboun พบที่พังงา กลีบดอกด้านในมีปื้นสีเหลืองอมน้ำตาล 2 แนว และ S. flavida D.J.Middleton & Triboun พบที่สุราษฎร์ธานี ปื้นสีเหลือง ก้านใบสั้นกว่า ชื่อสกุลตั้งตามชื่อดร.สมราน สุดดี นักพฤกษศาสตร์กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช