ไม้ต้น สูง 10–15 ม. มีขนสีน้ำตาลแดงตามกิ่งอ่อน แผ่นใบด้านล่าง ก้านใบ ก้านช่อดอก และวงใบประดับ ใบเรียงเวียน รูปไข่หรือแกมรูปขอบขนาน ยาว 10–25 ซม. ปลายแหลมยาว ก้านใบยาว 1–3.5 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่นแยกแขนง ออกตามปลายกิ่ง ก้านช่อกระจุกสั้น ติดบนวงใบประดับที่เรียงซ้อนเหลื่อมกันประมาณ 5 วง ยาว 2–3 มม. แต่ละช่อมี 3–5 ดอก ไม่มีใบประดับย่อย ดอกสีชมพูอมม่วง หลอดกลีบดอกยาว 5–7 มม. ปลายแยกเป็น 5 แฉก รูปขอบขนาน ยาวประมาณ 1.5 มม. เกสรเพศผู้ 5 อัน ติดภายในหลอดกลีบดอก รังไข่ใต้วงกลีบ มีช่องเดียว ก้านเกสรเพศเมียแยก 2 แฉก เรียวยาวม้วนงอ ผลแห้งเมล็ดล่อน รูปไข่กลับ ยาวประมาณ 2 มม. มี 8–10 สัน มีขนยาว แพปพัสเป็นขนแข็ง ติดทน เรียง 2 วง วงในยาว 5–7 มม. วงนอกสั้น

พบที่อินเดีย เนปาล ศรีลังกา จีนตอนใต้ พม่า เวียดนาม คาบสมุทรมลายู และภาคใต้ของไทย ขึ้นตามป่าดิบชื้นหรือริมลำธาร ความสูงถึงประมาณ 400 เมตร

สกุล Strobocalyx (Blume ex DC.) Spach เคยถูกยุบให้อยู่ภายใต้สกุล Gymnanthemum และ Vernonia มี 7 ชนิด พบที่อินเดีย จีนตอนใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “strobe” บิดเป็นเกลียว “kalyx” ถ้วย ตามลักษณะของวงใบประดับรูปถ้วยเรียงซ้อนเหลื่อมคล้ายบิดเป็นเกลียว

ชื่อพ้อง  Vernonia arborea Buch.-Ham.

ชื่ออื่น   กะพวมมะพร้าว (สงขลา); ขี้อ้น (ยะลา); จวง, อ้ายเหนียวหมา (นครศรีธรรมราช); ตอนเลาะ (กระบี่); นวลแป้ง (สุราษฎร์ธานี); สมองกุ้ง (ตรัง)