สารานุกรมพืชในประเทศไทย (ฉบับย่อ)
(Concise Encyclopedia of Plants in Thailand)


หมวดตัวอักษร 


Index to botanical names


ค้นหาคำศัพท์
ค้นหาคำศัพท์   

กะฉอดไข่

กะฉอดไข่
วันที่ 29 เมษายน 2559

Cheilanthes belangeri (Bory) C.Chr.

Pteridaceae

เฟินขึ้นบนพื้นดินหรือหิน เหง้าสั้น ตรง เกล็ดเรียวแคบมีสีน้ำตาล ยาว 2–3 มม. ใบประกอบ 2–3 ชั้น รูปใบหอก ส่วนมากยาว 10–20 ซม. ก้านใบยาว 8–15 ซม. สีน้ำตาลแดง โคนมีเกล็ดและขนสั้นนุ่ม ใบประกอบย่อย 12–18 คู่ เรียงห่าง ๆ ช่วงปลายเชื่อมติดกัน ใบประกอบย่อยสามเหลี่ยม เบี้ยว ยาวได้ถึง 4 ซม. มีก้านสั้น ๆ ใบจักเป็นพูตื้น ๆ หรือลึกจรดโคนในใบช่วงล่าง 4–6 คู่ รูปรีหรือรูปขอบขนาน เบี้ยว ปลายมนกลม เส้นแขนงใบไม่ชัดเจน กลุ่มอับสปอร์เรียงชิดกันเป็นแนวยาวหรือแยกกันเป็นช่วง ๆ ที่ขอบหรือริมของรอยจัก บังขอบใบที่พับลง

พบที่อินเดีย เนปาล บังกลาเทศ พม่า ไห่หนาน ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย ฟิลิปปินส์ ขึ้นตามป่าดิบแล้ง และป่าดิบชื้น ความสูงถึงประมาณ 800 เมตร

สกุล Cheilanthes Sw. อยู่ภายใต้วงศ์ย่อย Cheilanthoideae มีมากกว่า 100 ชนิด พบในอเมริกาใต้ แอฟริกา ยุโรป เอเชีย ออสเตรเลีย และหมู่เกาะแปซิฟิก ในไทยมี 12 ชนิด ชื่อสกุลมาจากภาษากรีก “cheilos” ขอบ และ “anthos” ดอก ตามลักษณะกลุ่มอับสปอร์เรียงตามขอบคล้ายรูปดอก

ชื่อพ้อง  Pteris belangeri Bory, Cheilosoria belangeri (Bory) Ching & Shing

ชื่ออื่น   กะฉอดไข่ (ตราด); กูดหงอด (ภาคเหนือ)

กะฉอดไข่: ใบประกอบ 2–3 ชั้น อับสปอร์เรียงชิดกันบังขอบใบที่พับลง (ภาพ: ปรีชา การะเกตุ)



เอกสารอ้างอิง

Gangmin, Z. and G. Yatskievych. (2013). Pteridaceae (Cheilanthes). In Flora of China Vol. 2–3: 218, 221.

Lindsay, S. and D.J. Middleton. (2012 onwards). Ferns of Thailand, Laos and Cambodia. http://rbg-web2.rbge.org.uk/thaiferns/

Tagawa, M. and K. Iwatsuki. (1985). Parkeriaceae. In Flora of Thailand Vol. 3(2): 202–203.