ไม้ล้มลุก สูงได้ถึง 2 ม. ลำต้นสีแดงอมม่วง มีขนยาวตามหูใบ ก้านใบ และริ้วประดับ หูใบรูปเส้นด้าย ใบที่โคนรูปไข่ ใบตามลำต้นและปลายกิ่งรูปฝ่ามือ มี 3–5 แฉก ยาว 2–8 ซม. ขอบจักฟันเลื่อย แผ่นใบมีต่อมกระจายด้านล่าง ก้านใบยาว 2–8 ซม. ดอกออกเดี่ยว ๆ ตามซอกใบ ก้านดอกสั้น ริ้วประดับสีแดง มี 8–12 อัน รูปใบหอก ยาว 0.5–1.5 ซม. เชื่อมติดกันที่โคน ปลายมีรยางค์คล้ายหนาม กลีบเลี้ยงสีแดง รูปสามเหลี่ยม ยาว 1–2 ซม. ติดทน มีขนและหนามกระจาย ดอกสีเหลืองนวล โคนดอกด้านในสีแดง ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลาง 6–7 ซม. เส้าเกสรยาวเท่า ๆ กลีบเลี้ยง ผลแห้งแตก มี 5 ซีก เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.5 ซม. มีขนหยาบ เมล็ดรูปคล้ายไต (ดูข้อมูลเพิ่มเติมที่ ชบา, สกุล)
มีถิ่นกำเนิดในแอฟริกาตะวันตก ปลูกทั่วไปในเขตร้อน กลีบเลี้ยงตากแห้งทำเป็นเครื่องดื่มแก้กระหาย และควบคุมความดันโลหิต ทั้งต้นใช้ขับปัสสาวะ คลายกล้ามเนื้อ รักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน และฆ่าเชื้อแบคทีเรีย
|
